Το μουσείο τέχνης με τους περισσότερους επισκέπτες στον κόσμο, το Λούβρο, γράφει ιστορία με την πρώτη του έκθεση για τη μόδα από την ίδρυσή του πριν από 232 χρόνια.
Η έκθεση με τίτλο «Louvre Couture – Art and Fashion: Statement Pieces» περιλαμβάνει περισσότερα από 100 κομμάτια υψηλής ραπτικής από δεκάδες κορυφαίους οίκους μόδας στον κόσμο, όπως οι Chanel, Hermès, Christian Dior, Jonathan Anderson, Iris van Herpen και Balenciaga.
«Το Λούβρο είναι ένας γιγαντιαίος πίνακας διάθεσης»
Με αυτή την έκθεση, ο Olivier Gabet, διευθυντής του Τμήματος Διακοσμητικών Τεχνών του Μουσείου του Λούβρου, προσκαλεί τους επισκέπτες να ρίξουν μια νέα ματιά στις συλλογές του μέσα από τον φακό των σύγχρονων σχεδιαστών υψηλής ραπτικής, με μια περιήγηση στο Βυζάντιο, τον Μεσαίωνα, την Αναγέννηση και τη Δεύτερη Γαλλική Αυτοκρατορία.
«Τα μουσεία στεγάζουν τη γνώση αλλά και την απόλαυση και τη τέρψη», δήλωσε ο Gabet.
Η ανάλαφρη επιμέλεια του Gabet θέτει στο επίκεντρο της προσοχής τη σύγκλιση της υψηλής ραπτικής και της τέχνης.
«Το Λούβρο είναι ένας γιγαντιαίος πίνακας διάθεσης, μια ανεξάντλητη πηγή αναφοράς και έμπνευσης», δήλωσε ο Gabet.
«Όπως είπε κάποτε ο Paul Cézanne, «το Λούβρο είναι το βιβλίο από το οποίο μαθαίνουμε να διαβάζουμε»».
Αυτός ο διάλογος μεταξύ αριστουργημάτων της σύγχρονης ραπτικής και αριστουργημάτων των περασμένων χρόνων προσφέρει στον επισκέπτη μια νέα προοπτική
«Η μόδα είναι πολύ προσιτή, χωρίς προκαταλήψεις»
Με 8,7 εκατομμύρια επισκέπτες το 2024 (κατά μέσο όρο σχεδόν 30.000 την ημέρα), το Λούβρο δεν χρειάζεται περισσότερους επισκέπτες, αλλά νέους.
«Η μόδα είναι πολύ προσιτή, χωρίς προκαταλήψεις. Όλοι φοράμε ρούχα- όλοι καταλαβαίνουμε τη σημασία ενός παλτού ή ενός φορέματος. Χρησιμοποιούμε αυτή την προσβασιμότητα για να οδηγήσουμε τους επισκέπτες προς άλλα έργα», συνέχισε ο Gabet.
«Αυτή είναι η ιδέα πίσω από το mood board, επειδή η τέχνη είναι παρούσα στην υψηλή ραπτική».
Αυτός ο διάλογος μεταξύ αριστουργημάτων της σύγχρονης ραπτικής και αριστουργημάτων των περασμένων χρόνων προσφέρει στον επισκέπτη μια νέα προοπτική.

Ένα φόρεμα σχεδιασμένο από τον Jean Paul Gaultier από τη συλλογή Haute Couture F/W 2008-2009 παρουσιάζεται στην έκθεση «Louvre Couture. Τέχνη και μόδα: statement pieces» στο Μουσείο του Λούβρου στο Παρίσι / REUTERS


Ένα φόρεμα σχεδιασμένο από τον Jeremy Scott για τον οίκο μόδας Moschino από τη συλλογή F/W 2022-2023 / REUTERS
Ο κοινωνικός αντίκτυπος της μόδας
Ο σπόρος για την έκθεση καρποφόρησε το 2009, όταν ο Pierre Bergé έβγαλε σε δημοπρασία τη συλλογή 733 αριστουργημάτων τέχνης που είχαν συγκεντρώσει από κοινού με τον Yves Saint Laurent κατά τη διάρκεια των 40 χρόνων συνεργασίας τους.
«Ως επιμελητής μουσείων, το υπόβαθρό μου είναι η ιστορία και οι διακοσμητικές τέχνες, όχι η μόδα, αλλά όσο περισσότερο εντρυφούσα στη βιογραφία του Yves Saint Laurent, τόσο περισσότερο συνειδητοποιούσα πόσα κοινά είχε με την Coco Chanel, τον Karl Lagerfeld, τη Jeanne Lanvin και την Elsa Schiaparelli.
»Όλοι τους μοιράζονταν μια έντονη σχέση με την τέχνη και την εποχή. Σε εκείνο το σημείο, ο κοινωνικός αντίκτυπος της μόδας άρχισε να με ιντριγκάρει», δήλωσε ο Gabet.
Ο σπόρος για την έκθεση καρποφόρησε το 2009, όταν ο Pierre Bergé έβγαλε σε δημοπρασία τη συλλογή 733 αριστουργημάτων τέχνης που είχαν συγκεντρώσει από κοινού με τον Yves Saint Laurent κατά τη διάρκεια των 40 χρόνων συνεργασίας τους


Ένα φόρεμα σχεδιασμένο από τον Jonathan Anderson για τον οίκο μόδας Loewe από τη συλλογή F/W 2024-2025 ready-to-wear / REUTERS


Ένα σύνολο του οίκου μόδας Maison Margiela από τη συλλογή Haute Couture F/W 2014-2015 / REUTERS
Η γενεαλογία του γούστου
Μερικές φορές η έμπνευση ενός σχεδιαστή προκαλείται διακριτικά: Maria Grazia Chiuri για Christian Dior (συχνή επισκέπτρια του Λούβρου), κοστούμια πανοπλίας για τον Demna στον Balenciaga, προτομές λειψανοθήκης για τον Daniel Roseberry για την Schiaparelli, σκεύη Palissy για τον Matthieu Blazy και τον Alexander McQueen, μεσαιωνική ταπισερί για τον Dries Van Noten και μεσαιωνική χειροτεχνία για τον Christian Louboutin.
Για άλλους, είναι πιο κυριολεκτικό. Η εμμονή του Lagerfeld με τον 18ο αιώνα είναι καλά τεκμηριωμένη. Για την τελευταία του συλλογή υψηλής ραπτικής Chanel το 2019 – τη χρονιά του θανάτου του – επισύναψε στο σκίτσο του μια φωτογραφία της μπλε και λευκής λακαρισμένης συρταριέρας του Mathieu Criaerd με υποδείξεις στον Maison Lesage να την αναπαράγει με κέντημα στο σακάκι.
«Αυτό ήταν ένα υπέροχο εύρημα από τα αρχεία της Chanel» δήλωσε ο Gabet.
«Απεικονίζει αυτό που αποκαλώ γενεαλογία του γούστου, και αυτό ακριβώς προσπαθούμε να απεικονίσουμε μέσω αυτής της έκθεσης».
«Δεν υπάρχει τίποτα πιο όμορφο από τη συνάντηση μεταξύ μιας πηγής της αρχαιότητας και ενός φουτουριστικού αγωγού», δήλωσε ο de Castelbajac. «Έτσι δημιουργώ, έτσι αναδημιουργώ»


Ένα φόρεμα σχεδιασμένο από την Iris Van Herpen από την Haute Couture F/W 2018-2019 παρουσιάζεται στην έκθεση «Louvre Couture. Τέχνη και μόδα: statement pieces» / REUTERS
Μόδα και ταπισερί αντάμα
Στην έκθεση, η ταπισερί μίνι φούστα-ταγιέρ Bambi του Jean-Charles de Castelbajac, αξεσουάρ με ένα κεφαλοκάλυμμα με κέρατο από ψεύτικη γούνα από τη συλλογή «Go! Go! Diva» για το φθινόπωρο-χειμώνα 2010, εκτίθεται με φόντο το κυνήγι ελαφιού στο έργο «Le Mois d’Août», μία από τις δώδεκα μεσαιωνικές ταπισερί του 1528.
«Το να έχουμε την πλήρη σουίτα δώδεκα ταπισερί του 16ου αιώνα είναι σπάνιο», δήλωσε ο Gabet. «Αυτή είναι η ομορφιά του Λούβρου, όταν εκτίθεται ένα έργο τέχνης πλάτους έξι μέτρων, έχεις τον χώρο να εστιάσεις σε αυτό, χωρίς να αποσπάται η προσοχή σου από άλλα αντικείμενα που είναι τοποθετημένα πολύ κοντά. Αυτή είναι η υπογραφή του Λούβρου».
«Τα μουσεία είναι καταπραϋντικά, ξεκούραστα μέρη»
«Δεν υπάρχει τίποτα πιο όμορφο από τη συνάντηση μεταξύ μιας πηγής της αρχαιότητας και ενός φουτουριστικού αγωγού», δήλωσε ο de Castelbajac. «Έτσι δημιουργώ, έτσι αναδημιουργώ».
Στην έκθεση, το μαύρο μάλλινο κοστούμι του Roseberry που φοριέται με μια χειροποίητη μάσκα από πατιναρισμένο ορείχαλκο για την Schiaparelli, το ουρανοκατέβατο μπλουζάκι του Jonathan Anderson με μεταλλικές ραβδώσεις και χάλκινα φτερά και το τρισδιάστατο φόρεμα Cathedral της Iris van Herpen από χαλκό κομμένο με λέιζερ στέκονται πλάι-πλάι μπροστά σε μια ταπισερί που αποτίει φόρο τιμής στον Δάντη.
«Τα μουσεία είναι καταπραϋντικά, ξεκούραστα μέρη», δήλωσε ο Van Noten, ο οποίος έχει τρία κομμάτια στην έκθεση. «Συχνά περιβάλλεται κανείς από απόλυτη ομορφιά, που έχει μεγάλη ανάγκη ο σημερινός κόσμος».
Ο Van Noten μεγάλωσε στην Αμβέρσα του Βελγίου, όπου μέλη της οικογένειάς του ήταν υφασματέμποροι. Το ανδρικό του παλτό είναι τυπωμένο με μια προσαρμογή μιας φλαμανδικής ταπισερί του 17ου αιώνα που απεικονίζει τον Μωυσή.
Βρίσκεται μπροστά από μια ταπισερί από μετάξι και μαλλί της Manufacture des Gobelins με ημερομηνία 1689.


Ένα φόρεμα σχεδιασμένο από τον Giambattista Valli από τη συλλογή Haute Couture F/W 2018-2019 παρουσιάζεται στην έκθεση «Louvre Couture. Τέχνη και μόδα: statement pieces» στο Μουσείο του Λούβρου / REUTERS
Από τον βασιλιά Ερρίκο Γ’ στον Karl Lagerfeld
Το κομμάτι της αντίστασης που συμπυκνώνει την ιδέα του «Louvre Couture» είναι το σύνολο που ενώνει δύο μαύρα μεταξωτά βελούδινα τελετουργικά ενδύματα του Τάγματος του Αγίου Πνεύματος, πλούσια κεντημένα με αληθινό χρυσό και ασήμι, τα οποία είναι τα μοναδικά ενδύματα στις συλλογές του Λούβρου.
Το τάγμα ιδρύθηκε από τον βασιλιά Ερρίκο Γ’ τον 16ο αιώνα και στη συνέχεια καταργήθηκε από τον βασιλιά Λουδοβίκο Φίλιππο το 1830, ο οποίος επέστρεψε τα αντικείμενα στο Λούβρο.
Οι ρόμπες περιβάλλονται από τρεις χρυσές και μαύρες σύγχρονες δημιουργίες των Roseberry για τον οίκο Schiaparelli, Olivier Rousteing για τον οίκο Balmain και Alta Sartoria του οίκου Dolce & Gabbana.
Η πλακέτα του τάγματος ήταν μια υψηλού κύρους τιμή που απονέμεται σε μέλη της γαλλικής αριστοκρατίας. Το σχέδιο σε σχήμα αστεριού ήταν διακοσμημένο με διαμάντια και το έμβλημα fleur-de-lis της γαλλικής μοναρχίας.
Στο επίκεντρο αυτής της έκθεσης βρίσκεται η εκδοχή που δημιούργησε ο Lagerfeld για τη Chanel το 1990, αντικαθιστώντας τα διαμάντια με στρας.


Ένα φόρεμα που σχεδίασε ο John Galliano για τον οίκο μόδας Christian Dior από τη συλλογή Haute Couture F/W 2006-2007 / REUTERS
Στα διαμερίσματα του Ναπολέοντα ΙΙΙ
Τα πολυτελώς διακοσμημένα διαμερίσματα του 19ου αιώνα με κόκκινο βελούδο και επίχρυσο της εποχής του Ναπολέων ΙΙΙ αποτελούν το σκηνικό για το εντυπωσιακό, γλυπτό, μαύρο βελούδινο φόρεμα χορού από την ανοιξιάτικη-καλοκαιρινή συλλογή Balenciaga 2020 του Demna.
«Τα ball gowns μας πηγαίνουν πίσω στις πρώτες μέρες του Balenciaga, όταν ο Cristóbal άρχισε να σχεδιάζει στην Ισπανία», εξηγεί ο Demna στον κατάλογο της έκθεσης. «Σχεδίαζε αυτό το είδος σιλουέτας, εμπνευσμένο από ισπανικούς πίνακες ζωγραφικής. Αλλά θέλαμε να βεβαιωθούμε ότι ήταν φορέσιμα ρούχα: αν αφαιρέσεις το κρινολίνο, σου μένει ένα είδος γοτθικού φορέματος».
Λίγες εβδομάδες μετά την εμφάνιση αυτού του κομματιού στην πασαρέλα, ο Demna ανακοίνωσε την επιστροφή του Balenciaga στην υψηλή ραπτική. Εξίσου άνετο στα διαμερίσματα του Ναπολέοντα ΙΙΙ είναι το βυσσινί κεντημένο moiré και βελούδινο φόρεμα του John Galliano για τη συλλογή υψηλής ραπτικής φθινόπωρο-χειμώνας 2004 του Christian Dior, εμπνευσμένο από την ταινία «Σίσι, η νεαρή αυτοκράτειρα».
«Δεν υπάρχει καθορισμένο δρομολόγιο για να ακολουθήσουμε», δήλωσε ο Gabet. «Θέλαμε η έκθεση να είναι ένας ρευστός, χαλαρός περίπατος, ένα είδος τάιμ άουτ για τους επισκέπτες μας, όπως ακριβώς μας επιτρέπει να χρησιμοποιήσουμε τη μόδα ως γέφυρα για να ανακαλύψουμε τις συλλογές μας».
*Με στοιχεία από washingtonpost.com | Αρχική Φωτό: Αυτή η δημιουργία του John Galliano για τον Christian Dior αποτελεί μέρος της έκθεσης υψηλής ραπτικής στο Μουσείο του Λούβρου, στο Παρίσι / REUTERS