Όταν μιλάει κάποιος για το κακό στο κόσμο αναφέρεται σε κάποιους ανθρώπους που ονομάζει «κακούς». Συνήθως αυτοί οι «κακοί» σκοτώνουν, βασανίζουν, βιάζουν δημιουργούν πολέμους και ότι αποτρόπαιο πράγμα βάζει ο νους του ανθρώπου. Στην αντίπερα όχθη είναι οι «καλοί» που αυτοί κάνουν μόνο το καλό έρχονται σε αντίθεση με τους «κακούς». Αυτόν τον τρόπο σκέψης έχουμε αποκομίσει απο την μαθητεία μας στις ταινίες του Χόλυγουντ. Στο τέλος οι «καλοί» νικούν τους «κακούς» και έτσι υποτίθεται οτι το καλό επικρατεί στον κόσμο.
Βέβαια αυτό το σχήμα όπως και πολλά άλλα υπάρχει μόνο στα κεφάλια μας. Στην πραγματικότητα το μεγαλύτερο κακό στον κόσμο εν δυνάμει μπορεί να το κάνει μόνον ο καθημερινός άνθρωπος, αυτός που ονομάζουμε «καλό» για τον απλούστατο λόγο γιατί δεν πιστεύουμε οτι μπορεί να κάνει «κακό»
Το 1971 στο πανεπιστήμιο του Στάνφορντ έγινε ένα πολύ ενδιαφέρον πείραμα. Ο καθηγητής ψυχολογίας ΦιλίπΖιμπάρντο επέλεξε 24 φοιτητές που πολλοί από αυτούς έκαναν παρέα μεταξύ τους και τους έβαλε σε μια εικονική φυλακή. Οι μισοί θα έπαιζαν το ρόλο του κρατούμενου και οι άλλοι μισοί το ρόλο του φύλακα σε μια εικονική φυλακή που δημιουργήθηκε στο υπόγειο του Πανεπιστήμιου του Στάνφορντ .
Η επιλογή των φοιτητών είχε κάποια χαρακτηριστικά . Δεν έπρεπε να έχουν ιατρικά και ψυχολογικά προβλήματα και σίγουρα έπρεπε να έχουν λευκό ποινικό μητρώο. Οι ρόλοι μοιράστηκαν με ένα κέρμα.
Φυλακισμένοι και δεσμοφύλακες από την πρώτη στιγμή έπαιξαν τέλεια τους ρόλους του. Το ένα τρίτο από τους δεσμοφύλακες έδειξε τέτοια σαδιστική τάση που πολλοί από τους φυλακισμένους τραυματίστηκαν και κάποιοι από τους φοιτητές αποχώρησαν. Ενας φοιτητής από τα βασανιστήρια κατέρευσε και ο καθηγητής ο κ. Ζιμπάρντο μέσα σε έξη μέρες σταμάτησε το πείραμα. Βέβαια το πείραμα δέχτηκε κριτικές από τη επιστημονική κοινότητα ωστόσο οι ακραίες συμπεριφορές υπήρξαν και αυτές ήταν ανάμεσα σε παιδιά που πριν λίγες μέρες διασκέδαζαν μαζί.
Ας δούμε τώρα τα μεγαλύτερα εγκλήματα που έχουν γίνει στην ανθρωπότητα και ήταν τόσο μεγάλα που η ανθρωπότητα ανέδειξε κι έναν καινούργιο όρο «εγκλημα κατά της ανθρωπότητας» που χρησιμοποιήθηκε για πρώτη φορά στη δίκη της Νυρεμβέργης.
Από το 1914 έως το 1923, δύο εκατομμύρια Ελληνες και Αρμένιοι δολοφονήθηκαν από τους Τούρκους. Καθημερινοί άνθρωποι σκότωναν τους πρώην γειτονές τους που είχα ζήσει αρμονικά για χρόνια μαζί τους. Αιτία ο εθνικισμός
Από το 1939 ως το 1945 εκατομμύρια Πολωνοί χριστιανοί δολοφονούνται στα Γερμανικά στρατόπεδα συγκέντρωσης. Τους σκοτώνουν οι καθημερινοί άνθρωποι της οικογένειας και των ωραίων παραδόσεων. Αιτία ο ιδιαίτερος εθνικισμός του ναζισμού. Με τον ίδιο τρόπο από το 1942 έως το 1945 εκατομμύρια Εβραίοι δολοφονούνται στους θαλάμους αερίων και καίγονται. Από το λίπος τους γίνονται σαπούνια που χρησιμοποιούν «καλοί» οικογενειάρχες ,
Στα μέσα του 1971 τρία εκατομμύρια από το Μπαγκλαντές δολοφονούνται από τον Πακιστανικό στρατό σε λιγώτερο από εννιά μήνες. Αιτία και πάλι οι εθνικισμοί και θύτες κανονικοι «καλοί» άνθρωποι
Από το 1991 μέχρι το 2000 περισσότεροι από 200.000 Σέρβοι και Βόσνιοι σκοτώθηκαν. Πριν ξεκινήσει το κακό της διαίρεσης είχε γίνει μια μεγάλη συναυλία στο Σεράγιεβο όπου Βόσνιοι και Σέρβοι κλαίγαν αγκαλιασμένοι και ορκίζονταν ότι κανείς δεν θα τους χωρίσει. Και μετά από λίγες μέρες οι ίδιοι άνθρωποι σκότωναν με φρικτό τρόπο ο ένας τον άλλον. Αιτία ο θρησκευτικός και ο εθνικός φανατισμός.
Ο κατάλογος θα μπορούσε να είναι πολύ μεγάλος αν περιλάβουμε και τους δύο πολέμους που είναι σε εξέλιξη ανάμεσα Ουκρανία και Ρωσία και ανάμεσα Ισραήλ και Χαμάς. Θα αναφέρω μόνο ότι στον Ισλαμικό Κράτος (ISIS) που αιματοκύλισε την Μέση Ανατολή και κατέστρεψε δεκάδες πολιτιστικά μνημεία και αποκεφάλισε τόσους ανθρώπους, 5000 ήταν ευρωπαίοι πολίτες, που σπούδασαν σε πανεπιστήμια της ευρώπης και πολλοί δεν είχαν καμία σχέση προηγουμένως με το ισλάμ.
Αρα παραμένει αναπάντητο το ερώτημα «Τι κάνει τους «καλούς» ανθρώπους να μεταμορφώνονται σε τέρατα;
Η απάντηση αυτού του ερωτήματος μπορεί να μας προφυλάξει από πολλά δεινά γιατί ζούμε σε μια χώρα που είναι μεν σεισμογενής αλλά κυρίως είναι μια χώρα παραγωγής εμφυλίων. Για να δούμε πως δημιουργείται ο μηχανισμός γιατί για μηχανισμό πρόκειται:
1.Ως πρώτο βήμα θα πρέπει να δημιουργηθεί ένα πακέτο ιδεών και πεποιθήσεων που δείχνουν ότι η δική σου ομάδα σου είναι ανώτερη από του άλλους. Π.χ «εμείς είμαστε καλύτεροι από τους άλλους γιατί μας έχει επιλέξει ο Θεός».
2. Θα πρέπει να υπάρχει μια λογική αιτιολόγηση που θα θεμελιώνει τα πιστεύω σου. «στην πατρίδα μας υπάρχουν μεγάλα έργα τέχνης και σπουδαία φιλοσοφία αυτό δείχνει όντως ότι εμείς είμαστε επιλεγμένοι»
3. Θα πρέπει ξεκάθαρα να προσδιοριστούν οι αντιλήψεις που θα πρέπει να έχει κάθε μέλος της ομάδας, δεν μπορεί ο καθένας να έχει την προσωπική τους αντίληψη.
4 Ολα αυτά πρέπει να επιβεβαιώνονται συχνά με ομιλίες και γραπτά κείμενα μέχρι τα μέλη της ομάδας να τα ενστερνιστούν ως δικά τους.
5 Πρέπει να βρεθεί ένας χαρισματικός ομιλητής για να διαφημίζει την ομάδα προς τα έξω και να ενδυναμώνει στο εσωτερικό της αυτά που πιστεύει.
6. Πρέπει να δημιουργηθεί μια σειρά τιμωριών για αυτούς που δεν συναινούν σε αυτές τις αντιλήψεις.
7 Να τονίζεται συνεχώς η σημασία των κοινών ιδεών και πεποιθήσεων αλλά και της τιμωρίας για να βοηθηθούν τα μέλη να εμπνέονται από τα ιδανικά της ομάδας.
8. Να υπάρχει ρητή εντολή κάθε μέλος να βρει καινούργιους που θα εισέρχονται στην ομάδα.
9 Να θεσπιστούν πολύ σοβαρές τιμωρίες για όλους αυτούς που θέλουν να φύγουν από την ομάδα.
10 Να εμποδιστούν οι εναλλακτικές προοπτικές και η ελεύθερη επικοινωνίαμεταξύ των μελών της ομάδας.
11 Να εμποδιστεί όσο είναι δυνατόν η επαφή μελών της ομάδας με ανθρώπους που δεν ανήκουν στην ομάδα.
12 Το αμέσως επόμενο στάδιο είναι να στοχοποιηθεί μια άλλη ομάδα ανθρώπων που θα έχειαντίθετες απόψεις και ιδανικά.
13 Σιγά – σιγά να μεγαλώνει η εχθρότητα προς αυτή την ομάδα με ομιλίες και εμπρηστικούς λόγους.
14 Όταν συνδιαλέγονται μέλη της δικής σου ομάδας με τον «εχθρό» να δημιουργηθεί μια αίσθηση ανωνυμίας και αν γίνεται υποβιβασμού από την ανθρώπινη κατάσταση στην κατηγορία του ζώου (πχ. ισλαμοπιθήκια, η γουρούνια εβραίοι ) Καλό είναι να μην χρησιμοποιούνται ποτέ ονόματα ανθρώπων για τα θύματά (σήμερα ελειώσα στο ξύνο δέκα διαβόλους, δέκα γουρούνια) . Να δίνονται εντυπωσιακοί τίτλοι σε μέλη της ομάδεας. Απαραίτητη βεβαίως, μια στολή, μια μάσκα ή εν ανάγκη μια ζωγραφική προσώπου.
15 Η τελική λύση: να εξαφανίσεις τον εχθρό.
Το σχήμα αυτό μπορεί να το δει κανείς από τον Πελοποννησιακό πόλεμο μέχρι τις μέρες μας και δείχνει το μηχανισμό για πως μπορείς να μετατρέψεις μια σειρά από φιλήσυχους ανθρώπους σε σκληρούς τρομοκράτες η δολοφόνους. Και βέβαια το μυθιστόρημα που ερευνά τις βαθιές αιτίες και τις επιπτώσεις αυτού του σχήματος είναι «Οι Δαιμονισμένοι» του Φ. Ντοστογιέβσκυ, που ίσως κάποτε θα χρειαστεί μια μεγαλύτερη ανάλυση.
Η μέθοδος αυτού του σχήματος είναι γνωστή από την αρχαιότητα από τους πολέμους των Αθηναίων ενάντια στους Σπαρτιάτες μέχρι και τους σημερινούς πολέμους πάνω στη γη δημιουργώντας μια ατελείωτη τραγωδία αίματος, πόνου και δακρύων.
Αυτή ακριβώς τον τρόπο ήρθε να καταργήσει ο Ιησούς, ως Θεός και γνώστης του μηχανισμού της παραγωγής συγκρούσεων. Η δική του μέθοδος είναι η μέθοδος του σταυρού. «Όστις θέλει οπίσω μου ελθείν απαρνησά¬σθω εαυτόν και αράτω τον σταυρόν αυτού και ακο¬λου¬θεί¬τω μοι» (Μαρκ. 8.34).» Ο σταυρός δεν είναι μια δυσκολία, η μια θλίψη ή ένα πρόβλημα που όλα αυτά είναι σύμφυτα με την ανθρώπινη ύπαρξη (εν τω κόσμω θλίψιν έξετε, Ιω. 16,33) .. ο σταυρός είναι η ευθύνη της ίδιας της ύπαρξης καθώς και η ευθύνη για την πορεία του κόσμου, ολόκληρου. Αλλά είναι και κάτι πολύ μεγαλύτερο. Η μέθοδος του Σταυρού μας λέει ότι αν θέλεις να στήσεις έναν σταυρό για κάποιον, αν θέλεις να πολεμήσεις κάποιον, τότε αυτός ο σταυρός θα πρέπει να είναι για τον εαυτό σου. Αυτό έκανε ο ίδιος παίρνοντας πάνω του την αποτυχία ενός ολόκληρου κόσμου να βρίσκεται σε ενότητα και σε συνεργασία.
Δεν ξέρω τι θα γίνει αν δεν ακολουθήσουμε την δική του μέθοδο αυτό που ξέρω είναι ότι ακολουθώντας τη δική μας δεν θα μείνει ούτε άνθρωπος πάνω στη γή και εμείς θα έχουμε ακόμα την ψευδαίσθηση ότι οι «κακοί» άνθρωποι ευθύνονται για το κακό…
