Ο Γιώργος είναι 62 χρονών. Πριν από δώδεκα χρόνια είχε την δική του εταιρεία, είχε το σπίτι και έκανε όνειρα πως θα μεγαλώσει η επιχείρηση, σχεδίαζε ταξίδια και διακοπές . Τα μικρά καθημερινά πράγματα που κάνουν τον κόσμο μας, κάπως βιώσιμο.
Όταν ήρθε η κρίση tον βρήκε απροετοίμαστο. Στην αρχή έδιωξε τους υπαλλήλους . Θα κρατούσε μόνος του την εταιρεία. Τα έσοδα ήταν όμως ελάχιστα. Η φορολογία ψηλή, τα ασφαλιστικά ταμεία ακριβά, τα άφηνε. Οχι γιατί τα αμελούσε αλλά γιατί δεν είχε. Αποφάσισε να ξενοικιάσει το σπίτι του και να πάει να μείνει μαζί με τους γονείς του.
Μεγάλοι οι γονείς αλλά υπήρχε χώρος, το παιδικό του μικρό δωμάτιο. Προσπάθησε να κρατήσει την επιχείρηση με μειωμένα, τώρα, τα έξοδα. Οι γονείς του γερνούσαν γιατί ο χρόνος περνάει για όλους. Χρειάζονταν γιατρούς, φάρμακα, περίθαλψη. Ο Γιώργος το αποφάσισε, έπρεπε να τους βοηθήσει, το θεωρούσε ηθικό καθήκον. «Όπως με μεγάλωσαν αυτοί τότε που ήμουν αδύναμος έτσι θα τους στηρίξω και εγώ» Αλλωστε το κράτος μας δεν ασχολείται με τους ηλικιωμένους.
Το μικρό διάστημα που περίμενε να κρατήσει η περιπέτεια, έγινε μεγάλο. Περάσαν οκτώ χρόνια που έφυγε τελευταία η μητέρα κι απέμεινε μόνος. Μόνος. Χωρίς έσοδα γύρω στα εξήντα πια. Σκέφτηκε ότι μπορούσε να ξαναρχίσει.
Αρχισε να στέλνει βιογραφικά παντού. Πτυχιούχος ήταν ιδιοκτήτης εταιρειας ήταν «θα είμαι περιζήτητος «σκεφτόνταν. Πέρασε κανένας μήνας ούτε απάντηση. Εφτιαξε τα χαρτιά, Πήρε και το κοινωνικό επίδομα 200 ευρώ. (https://www.taxheaven.gr/news/33287/ta-krithria-gia-thn-entaxh-sto-kea-oi-oroi-kai-oi-proypooeseis-efarmoghs-toy-programmatos-koinwniko-eisodhma-allhleggyhs) Αυτό δικαιούνταν, τη στιγμή που το κόστος επιβίωσης στην Ελλάδα επίσημα είναι 855 ευρώ.(https://banks.com.gr/posi-einai-agorastiki-dynami-kai-poio-kostos-zois-stin-ellada/)
Με 200 ευρώ έπρεπε να ζήσει, να πάει γιατρούς γιατί το ζάχαρο τον ταλαιπωρούσε όπως και η καρδιά, να πληρώσει τους λογαριασμούς με κοινωνικό τιμολόγιο, να πάρει φάρμακα. Οσο και αν ήξερε από οικονομικά με αυτό το ποσό δεν έβγαινε.
Προσπάθησε να κάνει περικοπές. Θα μπορούσε να πάει στην Μητρόπολη πουη μοιράζουν φαγητό αλλά δεν μπορεί. Γιατί η Μητρόπολη είναι μακριά όπως και το Κοινωνικό Παντοπωλείο και αυτός δυσκολεύονταν να περπατήσει και χρήματα για ταξί δεν είχε. Πήγε και στον ιερέα της ενορίας του. Του έδωσε κάποιες φορές είκοσι ευρώ αλλά δεν ξαναπήγε. Ούτε γεννήθηκε ούτε έζησε σαν ζητιάνος.
Φαγητό επομένως μόνο μακαρόνια και ρύζι και λίγο ψωμί. Χωρίς λάδι βέβαια. Λίγο τυράκι αλλά μια φορά το μήνα. Αποτέλεσμα ήταν να παχύνει όσο δεν είχε παχύνει ποτέ στη ζωή του. Τα παντελόνια δεν τον χωρούσαν πια και χρήματα δεν είχε να αγοράσει άλλα. Γιατρό δεν ξαναπήγε. Πήγαινε στα δωρεάν ιατρεία αλλά μετά έπρεπε να πάρει τα φάρμακα αλλά τελευταία και τα γεννόσημα αυξήθηκαν 80% οπότε ήταν άδικος κόπος, δεν είχε. (https://www.efsyn.gr/ellada/ygeia/422510_ayxiseis-sok-stis-times-ton-farmakon-me-apofasi-toy-ypoyrgeioy-ygeias) Οι φίλοι τον εγκατάλειψαν γιατί ζούσαν σε διαφορετικό κόσμο. Ο καθένας με τα δικά του προβλήματα. Προβλήματα επιβίωσης και όχι ζωής. Στο μόνο που μπορούσε να πάει ήταν στα παγκάκια του Δήμου. Εκεί πήγαινε. Μέχρι που βαρέθηκε να δείχνει την μοναξιά του στους περαστικούς και κλείστηκε μέσα.
Τώρα ξυπνάει γύρω στις 12 το μεσημέρι. Θα ήθελε να κοιμόταν για πάντα. Να σηκωθεί να κάνει τι; Να ανάψει την σόμπα; Ποια σόμπα; Να φάει; Να φάει τι; Πάλι μακαρόνια; Να δει ποιόν; Ο Γιώργος στην πραγματικότητα είναι νεκρός και είναι νεκρός γιατί κανείς δεν τον βλέπει αλλά και κανένας δεν θέλει να τον δει.
Ο Γιώργος δεν είναι ένας. Σύμφωνα με τη απογραφή του 2021 στην Ελλάδα ο πληθυσμός από 50 έως 69 ετών στην Ελλάδα είναι 2.867.975 άτομα (https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%94%CE%B7%CE%BC%CE%BF%CE%B3%CF%81%CE%B1%CF%86%CE%AF%CE%B1_%CF%84%CE%B7%CF%82_%CE%95%CE%BB%CE%BB%CE%AC%CE%B4%CE%B1%CF%82) . Η ανεργία σε αυτό το ηλικιακό κομμάτι είναι 15,3% (https://www.naftemporiki.gr/finance/economy/1418457/elstat-sto-1167-i-anergia/) δηλαδή 438.800 άτομα σύμφωνα με τους υπολογισμούς. Σύμφωνα με τα δημοσιεύματα που αλίευσα φαίνονται ότι είναι οι μισοί δηλαδή 210.000. Βλέπετε η στατιστική στην Ελλάδα έχει πάντα μέσα της μια «δημιουργική ασάφεια»
Κάποιοι από αυτούς τους 210.000 -όπως ο Γιώργος – έχουνε σπίτι. Αλλά βέβαια αυτό δεν φτάνει. Σήμερα τα σπίτια μας δεν είναι ιδιοκτησία μας απλώς ζούμε με μειωμένο ενοίκιο, σε αυτά. Αν δεν έχουν σπίτι τότε το μόνο που τους απομένει είναι ο δρόμος. Κι ο δρόμος γίνεται ακόμα πιο σκληρός σε εποχές μιας ξέφρενης σπατάλης, εκεί που η επιθυμία γίνεται ανάγκη.
Ο Γιώργος όπως και οι άλλοι που κοιμούνται κάτω από γέφυρες και μέσα σε γιαπιά το μόνο που βλέπουν στον ορίζοντα τους είναι ο θάνατος. Θάνατος από φτώχια και κυρίως από μοναξιά που είναι ακόμα πιο σκληρή από την φτώχια. Θα καταγραφεί ως στατιστικό στοιχείο καρδιοπάθειας, η νεφρικής ανεπάρκειας η εγκεφαλικού. Από τους περικείμενους θα χαρακτηρισθεί ώς ιδιόρυθμος και άνθρωπος που δεν ήθελε την βοήθεια κανενός. Όπως και στη ζωή έτσι και στο θάνατο θα περάσει όπως έζησε, αόρατος.
Υπάρχει μια ωραία ιστορία μέσα στο κατά Λουκά ευαγγέλιο 16,19-31
«Κάποιος άνθρωπος, λοιπόν, ήταν πλούσιος, και ντυνόταν με πορφύρα και εκλεκτό λινό και ευφραινόταν κάθε ημέρα λαμπρά. Ενώ κάποιος φτωχός με το όνομα Λάζαρος ήταν ριγμένος μπροστά στην πύλη του, έχοντας έλκη,και επιθυμούσε να χορτάσει από αυτά που έπεφταν από το τραπέζι του πλούσιου. Αλλά και τα σκυλιά έρχονταν και έγλειφαν πάνω στα έλκη του. Συνέβηκε λοιπόν να πεθάνει ο φτωχός και να μεταφερθεί από τους αγγέλους στην αγκαλιά του Αβραάμ. Πέθανε κατόπιν και ο πλούσιος και τάφηκε.
Και μέσα στον άδη σήκωσε τα μάτια του, ενώ βρισκόταν σε βάσανα, και βλέπει τον Αβραάμ από μακριά και το Λάζαρο μέσα στην αγκαλιά του.
Και τότε αυτός φώναξε και είπε: Πατέρα Αβραάμ, ελέησέ με και στείλε το Λάζαρο να βουτήξει το άκρο του δαχτύλου του στο νερό και να δροσίσει τη γλώσσα μου, γιατί πονώ υπερβολικά μέσα στη φλόγα αυτή.
Είπε τότε ο Αβραάμ: Τέκνο μου, θυμήσου ότι απόλαυσες τα αγαθά σου στη ζωή σου, και ο Λάζαρος ομοίως τα κακά. τώρα όμως εδώ παρηγοριέται, ενώ εσύ πονάς υπερβολικά.
Και επιπλέον σε όλα αυτά, ανάμεσα σ’ εμάς και σ’ εσάς είναι στηριγμένο μεγάλο χάσμα, ώστε εκείνοι που θέλουν να διαβούν από εδώ προς εσάς να μη δύνανται να το κάνουν, μήτε από εκεί προς εμάς να διαπερνούν.
Είπε τότε: Σε παρακαλώ, λοιπόν, πατέρα, να τον στείλεις στον οίκο του πατέρα μου,
γιατί έχω πέντε αδελφούς, για να τα διαβεβαιώνει σ’ αυτούς, ώστε να μην έρθουν και αυτοί στον τόπο τούτο του βασάνου.
Λέει λοιπόν ο Αβραάμ: Έχουν το Μωυσή και τους προφήτες. ας ακούσουν αυτούς.
Εκείνος είπε: Όχι, πατέρα Αβραάμ, αλλά αν κάποιος από τους νεκρούς πορευτεί προς αυτούς, θα μετανοήσουν.
Είπε όμως σ’ αυτόν: Αν δεν ακούν το Μωυσή και τους προφήτες, ούτε αν κάποιος από τους νεκρούς αναστηθεί θα πειστούν».
Βεβαίως η εύκολη ηθικολογική τοποθέτηση είναι ο κακός πλούσιος και ο φτωχός που θα βρει τα αγαθά στην άλλη ζωή. Αν παρατηρήσουμε όμως καλύτερα το κείμενο θα δούμε οτι το θέμα δεν ήταν οτι ο πλούσιος ήταν πλούσιος. Ηταν οτι ήταν τυφλός στο πρόβλημα του άλλου και ήταν τυφλός γιατί «εφραίνονταν κάθε μέρα λαμπρά». Δηλαδή για τον πλούσιο ο Λάζαρος ήταν αόρατος. Που πάει να πει οτι πρόβλημα ξεκινάει ακριβώς από το δεν βλέπω, δεν είμαι υπεύθυνος.
Αλλά θα μου πεις εδώ μιλάει για μια άλλη ζωή και αφού εγώ περνάω σε αυτή καλά γιατί να με νοιάξει τι θα γίνει στην άλλη ζωή; Ξεχνάμε οτι για τον Θεό δεν υπάρχουν δύο ζωές αλλά μία και οτι όταν αναφέρεται στην άλλη ζωή κάνει λόγο γιά έναν διαφορετικό τρόπο υπαρξης. Δηλαδή μας λέει οτι η στάση της ύπαρξης μεταβάλλεται και οτι στην πραγματικότητα όπως για αυτόν ο Λάζαρος ήταν αόρατος, τώρα και αυτός είναι αόρατος γιατί ο χρυσός κανόνας είναι «να κάνεις τους άλλους ότι θα ήθελες να κάνουν σε σένα»
Η αλήθεια είναι οτι δεν ξέρω αν εμείς προσωπικά μπορούμε να κάνουμε κάτι ώστε να βοηθήσουμε διακόσιους χιλιάδες ανθρώπους, ίσως βεβαίως μπορούμε κατ΄ ελάχιστον ο καθένας να βοηθήσει, αλλά αυτό δεν λύνει σίγουρα το πρόβλημα. Το θέμα είναι να καταλάβουμε οτι τα προβλήματα δεν ειναι αυτά που αναφέρονται στον δημόσιο διάλογο αλλά τα πιο σημαντικά προβλήματα ειναι αυτά που είναι κρυμμένα και αυτά έχουν πολύ πόνο και καθόλου ζωή. Κι αν για μας οι άνθρωποι αυτοί παραμείνουν αόρατοι τότε να είμαστε σίγουροι οτι και για κάποιους άλλους θα γίνουμε αόρατοι και εμείς.
Και τελικά το θέμα της παραβολής ήταν ένα μην αφήνετε τους ανθρώπους αόρατους βγάλτε τους στο φως. Δείτε τους. Δείτε το πρόβλημα. Κανένας άνθρωπος δεν πρέπει να είναι αόρατος γιατί αν επιτρέψουμε να υπάρχει έστω και ένας ολόκληρος ο κόσμος θα περάσει στην ανυπαρξία.
Νίκος Βαραλής
