Ο πρώην αρχηγός της Μοσάντ, της μυστικής υπηρεσίας του Ισραήλ, και στενός συνεργάτης του Νετανιάχου Γιόσι Κοέν οργάνωσε και συμμετείχε προσωπικά σε συνωμοσία για να «πείσει» την πρώην εισαγγελέα του ΔΠΔ Fatou Bensouda να εγκαταλείψει την έρευνα της για την Παλαιστίνη.
Την αποκάλυψη κάνει ο Guardian που επικαλείται τέσσερις πηγές και παραθέτει λεπτομέρειες για τις τακτικές του Κόεν που αρχικά προσπάθησε να στρατολογήσει την εισαγγελέα για τους σκοπούς του Ισραήλ και όταν απέτυχε προχώρησε σε μία σειρά ενεργειών που περιλάμβαναν από απειλές και εκβιασμούς μέχρι αιφνιδιαστικές «επισκέψεις» σε ξενοδοχεία, διαρροή συκοφαντικών εις βάρος της πληροφοριών και πολλά άλλα που θυμίζουν σενάριο κατασκοπευτικής ταινίας.
Οι μυστικές επαφές του Γιόσι Κοέν με την τότε εισαγγελέα του ΔΠΔ, Φατού Μπενσούντα, έλαβαν χώρα τα χρόνια που προηγήθηκαν της απόφασής της να ξεκινήσει επίσημη έρευνα για φερόμενα εγκλήματα πολέμου και εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας στα κατεχόμενα παλαιστινιακά εδάφη.
Η έρευνα αυτή, που ξεκίνησε επίσημα το 2021, κορυφώθηκε την περασμένη εβδομάδα, όταν ο διάδοχος της Μπενσούντα, Καρίμ Χαν, ανακοίνωσε ότι ζήτησε ένταλμα σύλληψης για τον Ισραηλινό πρωθυπουργό, Μπενιαμίν Νετανιάχου και τον υπουργό Άμυνας Γιόαβ Γκάλαντ για εγκλήματα στη Γάζα.
Η εκστρατεία του Κοέν για την υπονόμευση του ΔΠΔ κράτησε για μια δεκαετία και πηγές αναφέρουν στον Guardian ότι επρόκειτο για ένα στρατηγικό σχέδιο του Ισραήλ οργανωμένο στα υψηλότερα κλιμάκια προκειμένου να μην απειληθεί στρατιωτικό προσωπικό της χώρας.
Οι προσπάθειες του Κοέν δεν απέδωσαν καθώς η Μπενσούντα δεν υπέκυψε, ενώ σύμφωνα με το δημοσίευμα η ίδια είχε ενημερώσει ανώτερους δικαστικούς για τις απειλές που δεχόταν.
Η στοχοποίησή της πήρε ανοιχτά χαρακτηριστικά όταν ο Ντόναλντ Τραμπ αποφάσισε κυρώσεις εναντίον της όταν ξεκίνησε έρευνα για εγκλήματα πολέμου στο Αφγανιστάν, με τον Αμερικανό πρόεδρο να την κατηγορεί ότι επιτίθεται στις ΗΠΑ και το Ισραήλ για καθαρά πολιτικούς λόγους ενώ προσπάθησε ανεπιτυχώς να αξιοποιήσει κατασκευασμένες πληροφορίες εναντίον της.
Η αποκάλυψη έρχεται μετά τα εντάλματα σύλληψης που ζήτησε ο νυν εισαγγελέας του ΔΠΔ Καρίμ Χαν για τον Νετανιάχου και τον Γκάλαντα, αλλά και μετά τις δηλώσεις του ότι υπήρξαν ηγέτες που θέλησαν να τον επηρεάσουν στην απόφασή του.
Η υπόθεση έρευνας ωστόσο του ΔΠΔ, χρονολογείται από το 2015, όταν η Μπενσούντα αποφάσισε να ξεκινήσει προκαταρκτική εξέταση για την κατάσταση στην Παλαιστίνη.
Κοντά σε μια πλήρη έρευνα, η έρευνά της ήταν επιφορτισμένη με μια αρχική αξιολόγηση των ισχυρισμών για εγκλήματα από άτομα στη Γάζα, τη Δυτική Όχθη και την Ανατολική Ιερουσαλήμ.
Σύμφωνα με τον Guardian ο Καν προσπάθησε από την αρχή να την πείσει να μην προχωρήσει σε ποινική έρευνα κατά του Ισραήλ.
«Θα πρέπει να μας βοηθήσεις και να μας αφήσεις να σε φροντίσουμε εμείς. Δεν θέλεις να μπλέξεις σε πράγματα που θα μπορούσαν να θέσουν σε κίνδυνο την ασφάλειά σου ή την ασφάλεια της οικογένειάς σου», φέρεται να της είπε σε κάποια από τις επικοινωνίες του μαζί της.
Η πρώτη αλληλεπίδραση του Κοέν με την Μπενσούντα φαίνεται να έλαβε χώρα στο συνέδριο ασφαλείας του Μονάχου το 2017, όταν ο διευθυντής της Μοσάντ συστήθηκε στην εισαγγελέα σε μια σύντομη ανταλλαγή απόψεων.
Μετά από αυτή τη συνάντηση, ο Κοέν στη συνέχεια «έστησε ενέδρα» στην Μπενσουούντα σε ένα περίεργο επεισόδιο σε σουίτα ξενοδοχείου στο Μανχάταν, σύμφωνα με πολλές πηγές που γνωρίζουν το περιστατικό.
Η Μπενσούντα βρισκόταν στη Νέα Υόρκη το 2018 σε επίσημη επίσκεψη για συνάντηση με τον Καμπίλα, τότε πρόεδρο της Λαϊκής Δημοκρατίας του Κονγκό, στο ξενοδοχείο του.
Οι δυο τους είχαν συναντηθεί αρκετές φορές στο παρελθόν σε σχέση με τη συνεχιζόμενη έρευνα του ΔΠΔ για φερόμενα εγκλήματα που διαπράχθηκαν στη χώρα του.
Η συνάντηση, ωστόσο, φαίνεται ότι ήταν στημένη. Σε κάποιο σημείο, αφού ζητήθηκε από τους συνεργάτες της Μπενσούντα να αποχωρήσουν από το δωμάτιο, μπήκε ο Κοέν.
Η αιφνιδιαστική εμφάνιση, είπαν, προκάλεσε ανησυχία στην Μπενσούντα και σε μια ομάδα υπαλλήλων του ΔΠΔ που ταξίδευαν μαζί της.
Το γιατί ο Καμπίλα βοήθησε τον Κοέν δεν είναι σαφές, αλλά οι δεσμοί μεταξύ των δύο ανδρών αποκαλύφθηκαν το 2022 από την ισραηλινή έκδοση TheMarker, η οποία ανέφερε μια σειρά από μυστικά ταξίδια που πραγματοποίησε ο διευθυντής της Μοσάντ στη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό κατά τη διάρκεια του 2019.
Μετά την αιφνιδιαστική συνάντηση με την Μπενσούντα στη Νέα Υόρκη, ο Κοέν τηλεφώνησε επανειλημμένα στην επικεφαλής εισαγγελέα και ζήτησε συναντήσεις μαζί της.
Σε κάποια φάση η Μπενσούντα ρώτησε τον Κοέν πώς απέκτησε τον αριθμό τηλεφώνου της, με αυτόν να της απαντάει: «Ξέχασες τι δουλειά κάνω;».
Αρχικά ο επικεφαλής των μυστικών υπηρεσιών «προσπάθησε να οικοδομήσει μια σχέση» με την εισαγγελέα και έκανε τον «καλό μπάτσο» σε μια προσπάθεια να τη γοητεύσει. Ο αρχικός στόχος, είπαν, φαίνεται ότι ήταν να στρατολογήσει την Μπενσούντα για να συνεργαστεί με το Ισραήλ.
Με την πάροδο του χρόνου, ωστόσο, το στυλ της επαφής του Κοέν άλλαξε και άρχισε να χρησιμοποιεί μια σειρά από τακτικές, συμπεριλαμβανομένων των «απειλών και της χειραγώγησης», δήλωσε άτομο που είχε ενημερωθεί για τις συναντήσεις. Αυτό ώθησε την Bensouda να ενημερώσει μια μικρή ομάδα ανώτερων αξιωματούχων του ΔΠΔ για τη συμπεριφορά του.
Τον Δεκέμβριο του 2019, η εισαγγελέας ανακοίνωσε ότι είχε λόγους να ξεκινήσει μια πλήρη ποινική έρευνα σχετικά με τους ισχυρισμούς για εγκλήματα πολέμου στη Γάζα, τη Δυτική Όχθη και την Ανατολική Ιερουσαλήμ.
Ωστόσο, απέφυγε να την ξεκινήσει, αποφασίζοντας πρώτα να ζητήσει απόφαση από το προδικαστικό τμήμα του ΔΠΔ για να επιβεβαιώσει ότι το δικαστήριο είχε πράγματι δικαιοδοσία στην Παλαιστίνη.
Τότε ξεκινά η περίοδος που οι πιέσεις του Κοέν εντείνονται. Μεταξύ των τελών του 2019 και των αρχών του 2021, ανέφεραν οι πηγές, υπήρξαν τουλάχιστον τρεις συναντήσεις μεταξύ του Κοέν και της Μπενσούντα, όλες με πρωτοβουλία της επικεφαλής της υπηρεσίας κατασκοπείας.
Η συμπεριφορά του λέγεται ότι γινόταν όλο και πιο ανησυχητική για τους αξιωματούχους του ΔΠΔ που γνώριζαν τι συνέβαινε.
Η εκστρατεία πίεσης περιλάμβανε απειλές για την ασφάλεια τη δική της και της οικογένειάς της, απειλές για την καριέρα της και εκβιασμό.
Στο δημοσίευμα αναφέρεται ότι ο Κοέν της παρουσίασε ηχογραφημένες συνομιλίες του συζύγου της που είχαν υποκλαπεί όπως και φωτογραφίες που τον αφορούσαν.
Δεν γίνεται σαφές το περιεχόμενο των ηχογραφήσεων αλλά οι πηγές που μίλησαν στον Guardian λένε ότι επρόκειτο για εκστρατεία λάσπης που έπεσε στο κενό, ενώ επίσης υπάρχει περίπτωση τα περιβόητα στοιχεία να ήταν κατασκευασμένα.
Σε κάθε περίπτωση το υλικό χρησιμοποιήθηκε από τους διπλωμάτες του Ισραήλ που ωστόσο δεν κατάφεραν να πείσουν τους συμμάχους τους για την αξία του.
Τον Φεβρουάριο του 2021, το προδικαστικό τμήμα του ΔΠΔ εξέδωσε απόφαση που επιβεβαίωνε ότι το ΔΠΔ είχε δικαιοδοσία στα κατεχόμενα παλαιστινιακά εδάφη. Τον επόμενο μήνα, η Μπενσούντα ανακοίνωσε την έναρξη της ποινικής έρευνας.
Η Μπενσούντα ολοκλήρωσε την εννεαετή θητεία της στο ΔΠΔ τρεις μήνες αργότερα, αφήνοντας στον διάδοχό της, Χαν να αναλάβει την έρευνα.
Μόνο μετά τις επιθέσεις της Χαμάς κατά του Ισραήλ στις 7 Οκτωβρίου και τον πόλεμο που ακολούθησε στη Γάζα, η έρευνα του ΔΠΔ απέκτησε νέο επείγοντα χαρακτήρα, με αποκορύφωμα το αίτημα της περασμένης εβδομάδας για έκδοση ενταλμάτων σύλληψης.
Ήταν το συμπέρασμα που φοβόταν το πολιτικό, στρατιωτικό κατεστημένο του Ισραήλ. «Το γεγονός ότι επέλεξαν τον επικεφαλής της Μοσάντ για να είναι ο ανεπίσημος αγγελιοφόρος του πρωθυπουργού στην Μπενσούντα ήταν εξ ορισμού για να εκφοβίσουν», δήλωσε πηγή ενημερωμένη για την επιχείρηση του Κοέν. «Απέτυχε».
Σε επικοινωνία με τον Guardian, εκπρόσωπος του γραφείου του πρωθυπουργού του Ισραήλ δήλωσε: «Οι ερωτήσεις που μας διαβιβάστηκαν είναι γεμάτες με πολλούς ψευδείς και αβάσιμους ισχυρισμούς που έχουν ως στόχο να πλήξουν το κράτος του Ισραήλ». Ο Κοέν δεν έκανε καμία δήλωση όπως και η Μπενσούντα.
Οι αποκαλύψεις σχετικά με τις προσπάθειες της Μοσάντ να επηρεάσει την Μπενσούντα έρχονται καθώς ο σημερινός επικεφαλής εισαγγελέας, Καρίμ Χαν, προειδοποίησε τις τελευταίες ημέρες ότι δεν θα διστάσει να ασκήσει δίωξη για «απόπειρες παρεμπόδισης, εκφοβισμού ή αθέμιτης επιρροής» αξιωματούχων του ΔΠΔ.
Σύμφωνα με νομικούς εμπειρογνώμονες και πρώην αξιωματούχους του ΔΠΔ, οι προσπάθειες της Μοσάντ να απειλήσει ή να ασκήσει πίεση στην Μπενσούντα θα μπορούσαν να ισοδυναμούν με αδικήματα κατά της απονομής της δικαιοσύνης σύμφωνα με το άρθρο 70 του καταστατικού της Ρώμης, της συνθήκης που ίδρυσε το δικαστήριο.
